علت بیماری گیلن باره نامشخص است اما اکثر مبتلایان علائم عفونت های تنفسی و گوارشی و همچنین درگیری های ویروسی را در چهار هفته ی اخیرشان گزارش می کنند. همچنین در افرادی که به ویروس کرونا (Covid-19) مبتلا شده اند نیز امکان وقوع سندرم گیلن باره بیشتر است.

این بیماری دارای سه مرحله حاد، نقاهت و بهبودی است. هیچ درمان مشخصی در فاز اولیه ابتلا به این بیماری وجود ندارد، و اقدامات پزشکی با هدف کاهش علائم و مدت زمان بیماری انجام می شوند تا از وخامت اوضاع جلوگیری کنند.

به دنبال بهبود بیماری در فازهای اولیه، اثرات طولانی مدت بیماری شامل ضعف شدید عضلات و اندام ها، بی حسی و خستگی(Fatigue) بروز می کنند که با انجام به موقع و منظم اقدامات توان بخشی و فیزیوتراپی حدود ۷۰% مبتلایان پس از شش ماه قادر به راه رفتن و به دست اوردن مجدد استقلال خود خواهند بود.

در اکثر موارد شروع بیماری گیلن باره با بروز علائمی چون ضعف و احساس گزگز است که از پاها و اندام های تحتانی شروع می شود و به اندام های فوقانی و بالا تنه گسترش پیدا میکند(Distal to Proximal Pattern).

علائم کلی بیماری گیلن باره شامل موارد ذیل است:

• احساس سوزن سوزن شدن نوک انگشتان
• اختلال درعضلات صورت و حرکاتی چون جویدن، حرف زدن و بلع
• کاهش یا عدم توانایی فرد در راه رفتن یا بالا و پایین رفتن از پله ها
• اختلالات بینایی مانند تاری دید و دوبینی
• دردهای تیرکشنده در عضلات به ویژه در هنگام خواب
• بی اختیاری های ادرار و مدفوع
• افزایش ضربان قلب و نوسانات فشارخون
• ضعف عضلات تنفسی که معمولا در هفته ی دوم شروع بیماری بروز می کند و از مهمترین و خطرناک ترین علایم بیماری است.

در فاز حاد بیماری فرد باید در بیمارستان بستری شود و تحت اقدامات کامل پزشکی در قرار گیرد.

به دنبال کنترل علایم شدید بیماری و پایداری شرایط عمومی بیمار با نظر پزشک متخصص، فرد می تواند بیمارستان را ترک کند. این مرحله زمان طلایی انجام اقدامات توان بخشی و فیزیوتراپی است.

در این مرحله از بیماری، فرد با علایمی چون ضعف شدید و فلج اندام های حرکتی درگیر است، بدنبال اختلالات تنفسی شدید دچار ضعف عضلات تنفسی و کاهش ظرفیت تنفس است و توانایی فعالیت و استقلال خود را از دست میدهد، همچنین به دنبال زمان طولانی بستری بودن در بیمارستان و بی حرکتی ناشی از آن بیمار دچار کوتاهی های شدید عضلانی می گردند که در صورت عدم انجام اقدامات به موقع فیزیوتراپی منجر به دفرمیتی ها و بدشکلی های مفاصل(Deformities) می گردد.

در این مرحله فیزیوتراپیست با تنظیم یک برنامه ی درمانی مناسب شروع به احیای وضعیت بیمار کرده تا بیمار مجددا استقلال خود را به دست بیاورد. اقدامات فیزیوتراپی در این بیماری شامل : انجام منظم الکتروتراپی(Electrotherapy) جهت کمک به احیای فیبر های عضلانی و ساختار های عصبی آسیب دیده، انجام منظم و دقیق حرکات کششی(Stretch Exercises) جهت احیای بافت های دچار کوتاهی، تجویز وسایل کمکی مورد نیاز مانند انواع ارتزها(Orthosis) جهت کنترل تغییر شکل مفصلی و انجام تمرینات مربوط به دامنه ی حرکتی(Exercise Therapy) جهت بهبود وضعیت مفصلی است.

همچنین در این مرحله فیزیوتراپی تنفسی(Chest Physiotherapy)، با هدف بهبود وضعیت تنفسی بیمار، بهبود و افزایش ظرفیت تنفسی فرد و همچنین تقویت عضلات تنفسی با استفاده از ورزش های مخصوص فیزیوتراپی تنفسی نقشی بسیار اساسی در بهبود شرایط بیمار ایفا میکند.

با بهبود کوتاهی های عضلانی و درد بیمار، برنامه ی درمانی با هدف تقویت عضلانی و بهبود وضعیت حرکتی بیمار شروع خواهد شد.

انجام منظم الکتروتراپی این بار با هدف تقویت عضلات بسیار مهم است، همچنین در ادامه تنظیم برنامه ی تمرینی متناسب با شرایط بیمار جهت بهبود الگوی راه رفتن(Gait Pattern)، وضعیت تعادلی و بدست اوردن مجدد استقلال بیمار از اقدامات ضروری فیزیوتراپی می باشد. همچنین می توان از تکنیک های نوار بندی(Taping) و درمانهای دستی(Manual Therapy) جهت اصلاح راستای حرکتی مفاصل استفاده کرد.